Tasos

O Tasosu

Tasos pripada Severoistočno-egejskoj grupi ostrva. Zeleno je i planinsko, sa prelepim peščanim plažama i tradicionalnim selima s neverovatnim planinskim vidicima. Tasos je idealno ostrvo za one koji traže mir i prelepo prirodno okruženje, ali takođe ima i aktivnih i živih mesta i “turističkijih” plaža. Noćni život nije tako intenzivan. U nekoliko reči, Tasos je pogodan za sve i ima mnogo toga za ponuditi.

Selo Teologos, nekada ekonomski i politički centar Tasosa

Nalazi se na krajnjem severu pomenute grupe ostrva, u blizini ostrva Samotraki i 11 km južno od luke Keramoti i ušća reke Nestos u regiji Istočna Makedonija i Trakija. Pripada prefekturi Kavala. Od Kavale je udaljen 24 km (12 nautičkih milja), od Svete gore 50 km (12 nautičkih milja), od ostrva Limnos 111 km (60 nautičkih milja)  i od Aleksandrupolija 60 km (32,5 milje). Postoji mnogo luka, pristaništa i uvala duž obale. Najvažnije su luka glavnog grada Tasos (Limenas), luka u mestu Skala Rahoni na severu, zaliv Skala Prinos na severozapadu, luke Sotiros, Kalirahi i Maries na zapadu, zalivi Limenarija, Rosogremos i Astris na jugu, zaliv Aliki na jugoistoku te zalivi Kinira, Panagia, Potamia i Agios Joanis na istoku. Glavni rtovi na severu ostrva su Evreokastro, Pahis i Arhangelos. Prema zapadu su Prinos, Atspas i Kefalas. Na jugu su Agios Antonios (Hohlos), Oksia, Salonikios (Sapuni), Kalami, Demir, Halka, Baburas i konačno rtovi Stavros, Furni, Pirgos i Kalogeros (Vati) na jugu.

Severno, između Tasosa i zaliva Keramoti, nalazi se stenovito i nenaseljeno ostrvo Tasopula dugačko oko kilometar i po i sa nadmorskom visinom od 108 metara. Ostrvo Gramvusa se nalazi u istočnom delu Tasosa, na južnom kraju zaliva Potamia. Nasuprot antičkog grada Kinira je ostrvce koje se takođe zove Kinira i leži u sredini zaliva. Diapori se nalazi u istom području, malo južnije. Konačno, ostrvce Panagia, u blizini Astrisa ima pećinu iz koje izlazi para ugljovodonične kiseline. Ovo ostrvce se nalazi na južnoj obali ostrva, preko puta rta Salonikios. Na zapadnoj obali, preko puta poluostrva Prinos, videćete bušotine gde se vadi nafta i prirodni gas.

Arheološki lokalitet u okolini Limenasa

U Limenasu koji se naziva i grad Tasos možete videti brojne ruševine na kojima je izgrađen moderan grad i koje govore same za sebe o bogatoj istoriji ovog kraja. Ostrvo je bilo naseljeno od 7. veka. pre Hrista i imalo je jaku ekonomiju tokom antičkih vremena zbog obilja dragocenih prirodnih resursa. Bilo je čak i rudnika zlata. Drvo i mermer su se izvozili u Egipat, Italiju i Malu Aziju što je rezultiralo velikim deviznim prilivom. Danas je beli mermer sa Tasosa poznat u celom svetu. Limenas se nalazi u podzidanom području antičkog glavnog grada koji se takođe zvao Tasos. Izgradnja Limenasa je započela sredinom 19. veka od strane stanovnika susednog sela Panagia kao i drugih sela. Ova sela su se postepeno preselila na obalu kada su gusari prestali da budu pretnja. Jedno od najvećih i najznačajnijih mesta na Tasosu je Teologos. Nalazi se u kotlini nasuprot planine Korfi, u središnjem južnom delu ostrva. Severozapadno od Teologosa je selo Kastro. Stanovnici Kastra su na jugozapadnoj obali izgradili grad Limenariju, 1900. pre nove ere kada je počela sistemska eksploatacija rudnika. 13. februar 1974. je bio presudan datum za Tasos i Grčku jer su pronađena nalazišta nafte u blizini zaliva Prinos.

Most ljubavi je jedna od turističkih atrakcija sela Panagia

Tasos je poznat po vinu sa prepoznatljivom aromom jabuke. Stanovništvo se bavi poljoprivredom, ribolovom i turizmom. Tasos ima obilje minerala. Bakar u oblastima Astris, Timonia i Teologos, olovo, srebro i cink u Limenariji te gvožđe u Kalirahiju. Poznati rudnici na Tasosu kao i drvena građa za brodogradnju doveli su do razvoja, glamura i napretka tokom antike. Šta više, tvrdi se da je to bogatstvo privuklo Feničane da prvi nasele Tasos. Kamenolomi u kojima se vadi mermer su oduvek bili poznati. Snežno beli mermer se na Tasosu vadio još tokom antike a tako je i danas jer je pogodan za pravljenje kipova kao i veličanstvenih palata. Tasoski mermer je korišćen u vreme Vizantijskog carstva za podizanje crkve Aja Sofija u Istanbulu.

Turizam je, naravno, glavna aktivnost. Veličanstveni planinski pejzaži, mnošto zelenila i odlične plaže privlače leti grupe turista iz mnogih evropskih zemalja i naravno iz majčice Srbije. Tasos takođe ima gimnaziju, licej, nekoliko škola i dve luke, staru i novu koja je aktivna.

Tasos je planinsko i stenovito ostrvo, prekriveno gustom šumom borova, jela, hrasta i platana, dok masline rastu duž obale. Ne tako davno, sve padine su bile prekrivene šumama (skoro 9 desetina zemljišta) i to je razlog zašto je bio poznat kao “plutajuća šuma”. Katastrofalni požari 1985. i 1989. su izgoreli veliki deo borovih šuma. Nakon  intenzivnih napora na ponovnom pošumljavanju preduzetih od strane lokalnih službi,  a posebno volontera, ostrvo ponovo dobija zelenu boju.

Mermerna je jedna od najlepših plaža na Tasosu

Planinski greben koji se pruža u smeru severozapad-jugoistok preseca ostrvo. Planina Ipsarion sa 1.204 metra nadmorske visine je najviši vrh a za njim slede Prorok Ilija (1.108 m) i Fanos (744 m). Tasos ima jedno od najbogatijih zemljišta među Egejskim ostrvima. Na Tasosu se proizvode žitarice, mahunarke, voće, med i vino. U priobalnim područjima se uzgajaju masline i proizvodi maslinovo ulje.

Vino sa Tasosa, čuveno tasosko antičko vino, visoko je kotirano čak i danas i ubraja se među najbolja vina u Grčkoj. Antička kraljica Egipta, Kleopatra, slala je na Tasos brodove svake godine po vino. Legenda kaže i da su bogovi sa Olimpa pili samo vino sa Tasosa. Grožđe sa ostrva kupuju i mnogi proizvođači vina iz cele Grčke i koriste ga za mešanje sa svojim. Tasos takođe ima dobru pitku vodu. Voda se ne mora donositi sa kopna kao što je slučaj sa ostalim grčkim ostrvima i ne postoje restrikcije.

Administrativno, Tasos se sastoji od jedne opštine s Limenasom kao glavnim gradom i još devet podopštinskih odseka širom ostrva. Ima oko 16.000 stanovnika, a Limenas na severu i Limenarija na jugu su dva najvažnija grada u administrativnom i trgovačkom smislu.

Plaža Makriamos

Velika sela kao što su Teologos, Prinos i Panagia možete posetiti tokom cele godine jer u njima ljudi normalno žive i van turističke sezone. Planinska sela Tasosa, posebno “Kazavitia” (mali i veliki Prinos), gotovo su napuštena tokom zimskog perioda.

Klima je tipična mediteranska, leta su topla, ali sveži vetrovi silaze s planine Ipsarion. Zime su obično blage sa slabim snegom. Najviša temperatura se kreće od 30-35 ° C, a najniža oko 8 ° C. Sva godišnja doba su lepa na Tasosu, ali su proleće i početak leta najlepši. Temperature su savršene, a pejzaži i boje prelepi.

Geologija se sastoji od kristalizovanih stena, mermera, krečnjaka i metalima bogatim stenama. Teško je znati poreklo i nastanak tih stena. Nedostatak fosila čini teško razumljivim tektonske sile koje su formirale ostrvo.

Tasos je pravo blago Grčke. Ostrvo je još uvek ostalo pomalo nepromenjeno masovnim turizmom i brzom komercijalizacijom. Zadržalo je grčku kulturu i tradiciju koja se generalno izgubila na većini grčkih ostrva koja su postala turistički centri. Tasos takođe ima bogatu istoriju i arheološka nalazišta rasuta po celom ostrvu, a još uvek možete videti spomenike koji svedoče o slavnim danima iz prošlosti kao što su zidovi tvrđave antičkoga grada, hram Apolona Pitijskog i Dionisovo svetilište.

Iza fenomenalne plaže Aliki se nalazi i poznati arheološki lokalitet

Tasos je pošteđen vetrova Meltemi tokom jula i avgusta. U špicu sezone, sunce na Tasosu prži i ima puno vlage a ostrvo ima izvanredne plaže. Najbolje se nalaze na istoku i jugu. Magistralni put ide duž cele obale tako da ako niste došli na ostrvo soptvenim prevozom obavezno rentirajte auto i krenite u obilazak, ne samo plaža već i prelepih sela i značajnih arheoloških ostataka. Plaže su uglavnom peščane, veliki broj je organizovan i sa svim potrebnim turističkim sadržajima, a za entuzijaste koji vole ekskurzije po alternativnim stazama, Tasos nudi nekoliko prelepih uvala i zaliva. Na ostrvu ima i šljunkovitih plaža, neorganizovanih, divljih. Ostrvo nije na glavnim trajektnim rutama ali ima redovnu trajektnu uslugu sa grčkog kopna. Trajekti idu iz Kavale do luke Skala Prinos, zapadne luke na ostrvu i iz Keramotija do Limenasa, glavnog grada. Postoje i brojni hidrogliseri koji povezuju Kavalu i Limenas. Putovanje traje oko 45 minuta.

Unutrašnjost ostrva je raj za planinare zbog planinskim staza kroz šume i zapanjujuće lepu prirodu. Flora ovog područja je bogata i predstavlja raj za pčelare. Lokalne trgovine prodaju proizvode od meda u bezbroj oblika, kao što su liker od meda i oraha i tikvice i šljive u medu. Osim leti, još jedan dobar period za boravak na Tasosu je i za vreme karnevala, u kasnu zimu ili rano proleće. Karneval na Tasosu je jedan od najpoznatijih u severnoj Grčkoj.

Plaža Golden Beach (Hrisi Amudia)

Na Tasosu pretežno raste borovina. Takođe ćete naći i hrastove šume na pojedinim mestima. Nadalje, postoje brojne vrste grmlja i začinskog bilja poput žalfije, ruzmarina, majčine dušice i tako dalje. Na obali i u nizijama gaje se maslinjaci i voćnjaci. Veliki šumski požari su uništili najveći deo borove šume što je rezultiralo izumiranjem vuka i šakala. Većina životinja koje ćete naći na Tasosu su vodozemci, gmizavci i ptice. Divlje vrste sisara nećete videti mada neki tvrde da su videli zečeve i tu i tamo po nekog jelena. Ovce i koze koje vidite nisu divlje, pasa i mačaka ima puno kao i ptica, na primer beloglavog galeba koga ćete često videti u luci. Takođe ima puno ptica pevačica. U vreme cvetanja (maj/juni) možete videti puno leptirova. Oko Teologosa i Mariesa nije retkost da kornjače prelaze put. U močvarnim područjima i u blizini jezera možete čuti i videti neke vrste žaba, a ni gušteri nisu retkost. Naći ćete ih na toplim i suvim mestima kao što su stare ruševine i iskopine. Ponekad možete videti zmije, ali većina nisu otrovnice. Samo je jedna vrsta zmije poznata kao otrovna – peščana šarka čiji ujed može biti opasan po živoT.

Meteori

KRATAK VODIC KROZ METEORE

Kako da čovek opiše ovaj zapanjujući geološki fenomen, predele koji oduzimaju dah,inspiraciju i duhovnost, strahopoštovanje prema dostignućima čoveka u nastojanjima da izrazi svoju veru,jer ovo su samo malobrojna iskustva koje putnik doživi prilikom posete ovoj izvanrednoj zemlji?

Kratka istorija Meteora

Ove ogromne, čvrste stene su milionima godina lomljene zemljotresima, šibane vetrovima i kišama i predstavljaju autentično remek-delo prirode.Izdigavši se sa dna mora pre oko 25 miliona godina usled jakih tektonskih pomeranja,postale su utočište za čoveka. Prve askete-isposnici stigli su u ovu oblast u potrazi za duhovnom izolacijom i naselili se u pećinama stena samo uz pomoć užadi i merdevina. Živeli su ujedinjeni u prvim monaškim zajednicama koje su formirali dok ih je zajednička vera vodila ka izgradnji manastira ogromne arhitektonske i umetničke vrednosti.

U periodu između XIV i XVI veka su se na mnogobrojnim vrhovima stena pojavila su se ukupno 24 manastira, od kojih je danas za istraživanje i divljenje ostalo samo šest. Ovi manastiri su u doba Vizantije postali centri pravoslavne vere,iznedrili su neka od najboljih dela religiozne umetnosti, zanata, kao i zbirke dragocenih rukopisa koji su danas izloženi u manastirskim muzejima. Manastiri na Meteorima uvršteni su u UNESCO spisak svetske kulturne baštine, a Ministarstvo za zaštitu životne sredine Grčke zvanično je proglasio region Meteora i Antihasije, za ekološku zonu“Natura 2000”, kao stanište retkih vrsta ptica i biljaka.

Manastiri

Neke od reči koje se često koriste prilikom opisa fenomena Meteora su: spokojno, duhovno, čarobno, mistično, inspirativno, impresivno…

Poseta Meteorima nudi jedinstveno iskustvo grandioznosti prirode u zagrljaju sa istorijom, arhitekturom i čovekovom večnom potrebom da se poveže sa božanskim. Još od ranih hrišćanskih vremena visoke litice Meteora smatrane su za mesto koje je idealno za postizanje potpune izolacije, mira i harmonije i na taj način one su podržavale čovekovu večnu borbu za duhovnim uzdizanjem.

Meteori su zaista senzacionalne formacije stena, ipak treba imati na umu da je poseta Meteorima mnogo više od boravka u sjajnom okuženju i prelepim pejzažima. To je hodočašće na sveto mesto na koje dolaze Hrišćani iz celog sveta. Meteori su postali mesto na kojem se čuva pravoslavna vera stara 2000 godina.

Ove džinovske stene su smeštene iznad gradića po imenu Kalampaka, na nadmorskoj visini od 400 metara. Najlepši vrhovi stena ukrašeni su manastirima koji su deo svetske kulturne baštine UNESCO-a. Od ukupno 24 manastira koliko ih je nekada bilo, samo njih 6 je izdržalo vekove koji su iza nas.Manastiri uglavnom datiraju iz perioda između XIV i XVI veka. Sagradili su ih monasi-isposnici koji su živeli u ovdašnjim pećinama. Ujedinjeni i odlučni u svojoj nameri, monasi su mesecima i godinama nosili građevinski material na vrhove stena, koristeći konopce, merdevine, mreže i korpe.

Na taj način su uspeli da sagrade manastire koji zaslužuju sveopšte strahopoštovanje. Manastiri su do nedavno bili bez struje i vode. Bez obzira koliko dana planirate da odvojite za posetu ovom mestu, predlažemo Vam da obavezno posetite ove manastire, čak i ako motivi vaše posete nisu duboko religiozni, jer to je jedini način da se oplemenite duhovnošću kojom odiše celo mesto.

Opšte informacije

Na ulazu u svaki manastir plaća se ulaznica od 3 eura po odrasloj osobi. Pre nego što krenete u obilazak manastira, preporučujemo da posetite delove našeg sajta koji se odnose na fotografisanje manastira, pravljenje video snimaka manastira i pravila oblačenja.

Manastir Varlam

Manastir Varlam je drugi po veličini i datira iz XVI veka. Unutrašnje zidove manastira oslikala su tri umetnika, od kojih je jedan (Franko Kastelano) bio među nauglednijim vizantijskim umetnicima svog vremena. Pri poseti manastiru treba obratiti pažnju na ogromno bure za skladištenje vode iz XVI veka, napravljeno od hrastovog drveta. Stari konak pretvoren je u muzej u kome se posetioci mogu diviti ikonama – uglavnom iz savremenog doba i doba renesanse – kao i svetim odeždama sveštenika.

Manastir je otvoren od 9 do 16 časova. Manastir ne radi petkom.

Solun; Solunska regija

SOLUNSKA REGIJA

Solun pamtimo kao grad gde smo srećnih godina rado svraćali i šopingovali, vraćajući se sa letovanja na grčkom primorju. Grad u kojem su nas svi srećno dočekivali na tečnom srpskom sa: "Dobar dan".

Sa 740.000 stanovnika, glavni je grad severne Grčke i cele regije - egejske Makedonije, kao i kulturni, prosvetni, industrijski, finansijski i administrativni centar ovog dela zemlje.

U fizionomiji grada jasno mogu da se uoče dve velike oblasti. To su Ano Poli, viši deo grada na strmom području, i Kato Poli, niži deo grada koji se pruža ka istoku, do luke. Kroz Solun prolazi nekada najvažniji put Via Egnatia, koji je vekovima povezivao istok i zapad i to je, ujedno, i glavna ulica grada. Severoistočno od višeg dela grada nalazi se i turistički vrlo važna oblast grada - Epano Poli. Ovde se nalaze ostaci nekadaših rimskih zidina, iza kojih uske uličice vode do kule, to jest, tvrđave Kastra. Ovaj deo grada ima veliki broj malih kuća sa lepo uređenim vrtovima u istočnjačkom stilu.

Svakako prepoznatljivi simbol Soluna, odakle se kreće sa upoznavanjem grada je Bela kula, koja je jedina preostala od stare tvrđave na obali zaliva. Nekada je korišćena kao zatvor za muslimanske vojnike. Nakon velikog pokolja koji se ovde odigrao, kula je promenila naziv u "krvavu kulu". Poslednjih godina radila je kao Muzej istorije i umetnosti Soluna.

U Solunu se nalazi čak 25 muzeja: Arheološki, Etnografski, Rotonda, zatim oni koji se bave zanimljivom tematikom, kao što su istorijski put jevreja Soluna i Muzej jevrejskog prisustva - koji obrađuju deo istorije grada koji su označili jevreji; ili Vodovodni muzej Soluna - za sve zainteresovane za istoriju vodosnabdevanja ovog velikog grada duge tradicije. Pomena radi, u Solunu je i jedan od najvećih univerziteta na Balkanu, Tehnička akademija, Ekonomski institut, dve Državne muzičke škole i nekoliko kulturnih udruženja.

Pravi način da doživite Solun je poseta nekoj od brojnih taverni, uzerija ili kafića obojenih mediteranskim suncem i mirisom mora koji dolazi iz luke. Od jela se u tavernama (grčkim nacionalnim restoranima) služe jela jedinstvene lokalne kuhinje, riblji specijaliteti, ali i jela tradicionalne istočnjačke kuhinje. Najviše taverni se nalazi u centru grada, ali i duž Solunskog zaliva. U Solunu ima dosta luksuznih restorana koji ipak, održavaju tradiciju lokalnog ukusa. U tavernama se služe dobra vina koja vekovima čine neodvojivi element grčke civilizacije.  

Najlepše taverne se nalaze u višem, starijem delu grada, ali i u modernim delovima istorijskog centra grada (Ladadika u Milosu, u Vilka, ali i u Nea Krini), kao i na Aristotelovom trgu i trgu Elefterias. Posebni ugostiteljski objekti u Solunu su na daleko čuvene uzerije - nešto slično našim kafanama, gde se služi jako alkoholno grčko piće uzo. Pored toga, grad je prepun malih pečenjara gde mogu da se kupe piletina i krompirići, ali i čuveni grčki giros po povoljnim cenama. 

Za one koji to žele postoje mnoga mesta noćne zabave sa tradicionalnom muzikom i igrom. Zahvaljujući ovako bogatoj ponudi ishrane, pića, muzike i zabave dolazi se do zaključka da je i Solun jedan od onih gradova koji nikada ne spavaju.

Što zbog tradicije, što zbog turističke konkurencije okolnih zemalja, nemojte se iznenaditi prijatnom gostoljubivošću, besplatnim pićem u restoranu, nižom cenom nego što je u cenovniku, jer za svakog Grka ugostitelja gost je svetinja i izvor prihoda. Primetićete da su i grčki kafići tokom čitavog dana prepuni što mladim, što starijima koji vreme prekraćuju ispijajući grčku kafu (isto što i naša turska) i igrajući partiju tavlija, igre koja pomalo liči na našu micu.

Prilikom posete ovog grada uočava se da stanovnici neuobičajeno vole svoj grad, nazivajući ga najopuštenijim gradom na svetu. Ponosni na svoje makedonsko poreklo i Aleksandra Makedonskog koga Grci nazivaju Aleksandros Megalos to jest Aleksandri Veliki, Solunjani svakog dočekuju otvorenog srca. Bez sumnje se može reći da je ovde svako dobrodošao, a kako i ne bi, kada svi putevi za jug i Malu Aziju vode već nekoliko hiljada godina, baš preko teritorije Soluna. Tako je ovaj grad ničiji, a svačiji, i makedonski i grčki i turski i srpski... I svih naroda koji ga posete.